کود هیومیک اسیدنقشی کلیدی در تقویت روابط همزیستی بین گیاهان و
میکروارگانیسم‌های مفید خاکایفا می‌کند. یکی از این روابط مهم، همزیستی با قارچ‌های میکوریزا است. هیومیک اسید باعث تحریک رشد قارچ‌های میکوریزا شده و محیط زیستی مطلوبی برای استقرار آن‌ها در ریشه گیاهان ایجاد می‌کند. این قارچ‌ها شبکه‌ای از هیف‌ها را در خاک تشکیل می‌دهند که توانایی جذب آب و عناصر مغذی مانند فسفر و پتاسیم را برای گیاهان به‌طور قابل توجهی افزایش می‌دهند.
علاوه بر میکوریزا، هیومیک اسید تأثیر مثبتی بر تثبیت‌کننده‌های نیتروژن مانند ریزوبیوم‌ها دارد. این میکروارگانیسم‌ها که در گره‌های ریشه‌ای گیاهان خانواده حبوبات مستقر می‌شوند، نیتروژن اتمسفر را به شکل قابل جذب برای گیاه تبدیل می‌کنند. هیومیک اسید با تأمین کربن آلی و بهبود شرایط خاک، رشد و عملکرد این میکروارگانیسم‌ها را افزایش می‌دهد.
همچنین، هیومیک اسید تولید هورمون‌های گیاهی مانند اکسین و سیتوکینین را که توسط میکروارگانیسم‌ها تولید می‌شوند، تقویت می‌کند. این هورمون‌ها به رشد و توسعه بهتر ریشه کمک کرده و جذب عناصر غذایی را افزایش می‌دهند. نتیجه نهایی این تعاملات، افزایش بهره‌وری گیاهان و کاهش وابستگی به کودهای شیمیایی است. در سیستم‌های کشاورزی پایدار، استفاده از
کود هیومیک اسیدبرای تقویت روابط همزیستی گیاه و میکروارگانیسم‌ها، یک راهکار مؤثر و دوستدار محیط زیست محسوب می‌شود.
